Silvia Tennenbaum - De Wertheims

Toen De Wertheims in april gekozen werd tot  Boek van de Maand bij De Wereld Draait Door, heb ik het boek meteen op mijn to-read lijstje gezet. De vergelijking met Het lot van de familie Meijer, van Charles Lewinsky, werd gemaakt en dat maakte mij nieuwsgierig. 

Lene Wertheim wordt geboren aan het begin van de vorige eeuw in Frankfurt, een rijke stad, sociaal, cultureel en artistiek hoogontwikkeld. De gevestigde Joodse familie Wertheim hanteert eigen principes. Zo wordt Kerstmis elk jaar uitgebreid gevierd, tot ontzetting van de orthodoxe familieleden. Eduard Wertheim, de oom van Lene, is bankier, kunstverzamelaar en pater familias. ‘De Joden zijn als ieder ander,’ zegt hij, ‘en zo niet, dan zouden ze het moeten worden.’ Terwijl de familie vecht voor sociale erkenning tijdens de overgang naar de moderne tijd zoeken Lene, haar zus Emma en hun jongere tweelingbroers naar liefde en geluk. Dan vallen met de komst van Hitler alle zekerheden weg. In de strijd om te overleven valt de familie uit elkaar. In 1938 vertrekt Lene met haar man en kind naar Amerika. Niet alle Wertheims zijn echter in staat aan de nazi’s te ontsnappen.

Ongeveer twee weken ben ik bezig  geweest in deze roman, van ruim 500 pagina’s dik. Voor mijn doen is dat erg lang en daarom heb ik gemengde gevoelens overgehouden aan dit boek.  Het genre en de opzet van het boek spreken mij erg aan, en hierin zit ook de gelijkenis met Het lot van de familie Meijer. De schrijfster vertelt het verhaal (haar eigen familiegeschiedenis) van de familie Wertheim en op de achtergrond speelt de wereldgeschiedenis een grote rol. Deze rol wordt steeds groter naarmate je verder leest. Dit vond ik erg mooi gedaan: je voelt hoe de dreiging richting de Joden in Duitsland steeds groter wordt, en de sfeer grimmiger. 

De bedoeling van een boek als De Wertheims is natuurlijk dat je je betrokken gaat voelen bij de familie. En omdat je een aantal personages vanaf hun geboorte volgt, leer je ze steeds beter kennen. Maar hier zit voor mij juist het knelpunt: ik vond de meeste familieleden niet zo sympathiek. Het is niet dat ik niet kon meeleven met hen maar echt meegesleept in het verhaal werd ik hierdoor niet. 

Dit is geen boek waar je iedere avond een halfuurtje uit kunt lezen. In eerste instantie heb ik dat wel gedaan maar dan wordt het helemaal lastig om in het verhaal te komen. Ook zijn er veel verschillende personages dus je moet er goed bij blijven om het te volgen. Uiteindelijk heb ik de tweede helft van het boek in één middag uitgelezen en toen bleef het verhaal me veel meer boeien. Mijn tip is dus: zorg dat je dit boek leest als je een vrije dag hebt zodat jij je wel helemaal mee kunt laten slepen door dit mooie (en deels waargebeurde) verhaal.